In 2014 ben ik, Desiree Daems, gestart met de verkorte HBO-V opleiding. Dit nadat ik een half jaartje als MBO verpleegkundige gewerkt heb op mijn laatste stageplaats, de PAAZ van het Amphia ziekenhuis in Breda. Tijdens de HBO-V opleiding heb ik op verschillende werkplekken in de specialistische GGZ gewerkt. Dit waren zowel klinische als ambulante werkplekken. Na een aantal jaar als HBO verpleegkundige bij het IHT (Intensive Home Treatment) gewerkt te hebben, wilde ik graag weer de schoolbanken in. Dit omdat ik merkte dat mijn ervaring toenam, ik me zekerder voelde in mijn verpleegkundig handelen en dacht; ik wil mijn taken gaan uitbreiden. Op termijn lijkt het me leuk om les te gaan geven, dit zou intern binnen de organisatie kunnen zijn of bijvoorbeeld op een hogeschool. Een masteropleiding is hiervoor een vereiste en dat maakte de keuze makkelijk voor mij; solliciteren voor een opleidingsplek verpleegkundig specialist GGZ (VS-GGZ).
Hoe ziet mijn werk/schooldag eruit?
Mijn contract is opgebouwd in uren voor ‘praktijkleren’ en studie-uren. Ik werk ongeveer 3 dagen per week bij het VIP-team (Vroege Interventie Psychose). We starten de dag vaak gezamenlijk als team. Welke vragen liggen er vanuit de cliënt of diens naasten? Zijn er zorgwekkende zorgmijders? Zijn er cliënten opgenomen en zo ja, welke rol kunnen wij als ambulant team hierin hebben? De contacten die ik heb zijn uiteenlopend, namelijk van policonsulten tot ongeplande contacten wanneer er opschaling van zorg nodig is. Tijdens mijn werk kom ik regelmatig met adolescenten in contact die niet gemotiveerd zijn voor behandeling of geen hulpvraag hebben. Door niet te hard van stapel te lopen en ze de ruimte te geven om samen te onderzoeken welke klachten er zijn, geeft het mij enorme voldoening wanneer ik merk dat onze inzet maakt dat een angstig of verwarde cliënt openstaat voor het opbouwen van een vertrouwensband en er toegewerkt kan worden naar behandeling.
De overige contracturen gebruik ik voor mijn wekelijkste lesdagen en de voorbereiding hiervan. Daarnaast is er ruimte om in contact te komen met deskundigen in het vakgebied en bijvoorbeeld een dag mee te lopen. De combinatie van werk en school is pittig maar een strakke planning maken (en je hier aan houden) helpt hierbij. De opleiding duurt 2 jaar en dat maakt het behapbaar.
Wat verandert er wanneer ik doorgroei naar de functie van verpleegkundig specialist?
Als verpleegkundige in de GGZ heb je veelal intensief contact met de cliënt. Van begin tot eind van de behandeling ben je betrokken en ondersteun je de cliënt waar nodig. Wanneer er samenwerking met ketenpartners en tevens familie is, is het van belang dat de zorg goed afgestemd is op elkaar. Jij als verpleegkundige hebt hierin een belangrijke rol; het werken aan behandeldoelen en beschikbaar zijn voor alle betrokkenen.
De stap die je maakt van verpleegkundige naar VS-GGZ maakt dat je van alle losse elementen (behandeling vanuit GGZ, betrokkenheid familie, aanvragen/evalueren inzet ketenpartners) een compleet behandelaanbod maakt. De ervaring die je als hebt verpleegkundige voor wat betreft aansluiten bij de cliënt om mee te denken over de behandeldoelen maakt dat je beter zicht hebt op de in te zetten zorg. Als VS-GGZ werk je aan de hand van de zeven CanMeds rollen. Eén daarvan is de rol als behandelaar. Dit zal betekenen dat je een regie voerende functie inneemt waarbij je de behandeling coördineert.
Tijdens de opleiding tot VS-GGZ word je kennis over farmacotherapie, somatiek en medisch handelen verbreed. Dit gebruik je in je dagelijkse werk wanneer je een somatische screening uitvoert en medicatie initieert en opvolgt. De ervaring die je als verpleegkundige hebt in het observeren van effect en bijwerkingen wat betreft medicatie, is hierin enorm ondersteunend.
Welke uitdagingen kom ik tegen?
Als verpleegkundige heb je veel contact met de cliënt en diens naasten. Wanneer er sprake is van een (dreigende) crisis kun je ter plekke ondersteuning bieden. Als regiebehandelaar denk je mee in de behandeling en heb je behandelcontacten, echter zijn deze minder frequent. Door nauw contact te hebben met de betrokken hulpverleners maak je een inschatting of de zorg bijgesteld moet worden, en zo ja; wie dit oppakt. Vaak betekent dit dat je niet in het directe cliëntencontact actief bent maar op de achtergrond betrokken bent. Dit is wennen voor mij; het voelt soms alsof ik op mijn handen moet zitten waarbij ik vertrouwen opbouw in anderen die mijn ‘oude’ taken overnemen. Eerder was ik gewend om in de actiestand te gaan, ik leer om op mijn handen te zitten.
Vanuit de HBO-V opleiding was ik gewend om evidence based te werken, echter was de visie of het beleid vaak al uitgestippeld. Als VS-GGZ neem je initiatief om nieuwe ontwikkelingen in je vakgebied te onderzoeken en zo nodig te implementeren in de praktijk. Je hebt een karttrekkersrol waarbij je nagaat welke obstakels je mogelijk tegen kunt komen en hoe je collega’s juist informeert en meeneemt in dit proces. Het komt voor dat er weerstand is, dit kan voortkomen uit handelingsverlegenheid of kennisgebrek. Door deskundigheidsbevordering aan verpleegkundigen te geven kun je ze enthousiasmeren en ze meenemen in de ontwikkelingen. Kortom; uitdagend maar ook mooi om te zien wanneer er een omslag gemaakt kan worden!
Het mooie aan de rol van VS-GGZ is dat er binnen bepaalde kaders, behoorlijk wat ruimte is om invulling hieraan te geven. Zo zal de ene VS-GGZ zich meer richten op polifarmacie, de ander op leefstijlinterventies of op het uitvoeren van de rol als regiebehandelaar.
De overstap van verpleegkundige naar VS-GGZ in opleiding maakt dat ik een actievere rol heb in het meedenken in de behandeling. Tevens heb je een uitgebreid takenpakket waarin je onderdelen waar jij affiniteit mee hebt uit kunt voeren tijdens het cliëntencontact of de regievoering hiervan.
