Soms word je gevraagd om deel te nemen aan een strategische meeting, omdat je een stakeholder bent. Vanzelfsprekend zeg je dan ja. Dan verwacht je op een meeting te komen waar een ronde-tafel klaar staat of een discussiegroep wordt gestart voor een stuk of 8 onderwijsontwikkelaars. Verwondering ontstaat als blijkt dat er in een zaal zo’n 150-175 vakgenoten, collega’s, ouders én kinderen, aanwezig zijn die met elkaar willen nadenken over de nieuwe koers van een stichting in het PO.
‘Een mooi voorbeeld van hoe betekenis voor kinderen innovatief is en echt werkt.’
Introductie
Iets wat je boeit blijft je bij. Deel je met anderen, geven betekenis aan het waarom dat je iets doet en geeft je energie. Zo ook de ervaringen met een Stichting PO in Eindhoven; SALTO Onderwijs. Graag nodig ik je uit deel uit te gaan maken van het SALTO netwerk door ze op te zoeken en te gaan samenwerken. Het geeft nieuwe ideeën en meerwaarde om jezelf te ontwikkelen en daarmee iets extra te geven voor de kinderen van je stichting of school. Dit is het verhaal van Angela Horsten, waarnemend bestuurder, directeur Onderwijs & Kwaliteit bij SALTO in Eindhoven.
#SAMENSALTO
Overwegingen
Bij mijn start bij onderwijsorganisatie SALTO bleek dat het strategisch kader en bijbehorende schoolplannen, aan vernieuwing toe waren (het lopende strategische kader liep van 2016-2020). Ik was meteen enthousiast, want zo’n proces had ik al een paar keer eerder met veel enthousiasme mogen leiden. We stelden ons als doel dat het proces er naartoe gezamenlijkheid uit moest stralen. Met elkaar gingen we op zoek naar een externe adviseur die ons in dit proces zou kunnen begeleiden. Na een paar gesprekken bleek dat we zelf zoveel ideeën hadden dat het jammer was om dit proces ‘uit handen’ te geven. We besloten het zelf te gaan doen en te vertrouwen op de eigen expertise in de organisatie. Dit was tevens een mooi voorbeeld van ‘practice what you preach’.
Het proces
De start werd gemaakt met de directeuren die tijdens de start van het schooljaar een inspirerende lezing kregen van Ruud Veltenaar. Elk schooljaar wordt binnen SALTO gestart met een inspirator. Ruud is als filosoof in staat om mensen na zijn lezing met een hoofd vol gedachten en vol verwarring achter te laten. Dat bleek bij ons niet anders te zijn. De werksessie na de lezing leverde niet op wat we ervan verwachtten, en vroeg om meer denktijd. In een volgende bijeenkomst kwamen we erop terug en zag je welke elementen ertoe zouden kunnen doen in de komende vier jaar. Aspecten als duurzaamheid, benutten van het potentieel en de hoeveel tijd die we daar feitelijk voor hebben, EGO versus ECO denken en de rol van informatietechnologie kwamen terug. In een gezamenlijke sessie bekeken we aan de hand van de schoolplannen welke thema’s de afgelopen jaren heel gericht en specifiek de aandacht hadden gekregen en welke thema’s we naar de nieuwe planperiode mee wilden nemen. Deze thema’s werden de kapstokken voor de sessies met diverse stakeholders.
We gingen in gesprek met bouwleiders, ouders, leerlingen van al onze scholen, nieuwe personeelsleden, intern begeleiders, medewerkers van het bestuursbureau en er was in november een grote stakeholderssessie waar alle thema’s die door de directeuren gepresenteerd werden de aandacht kregen. Er werd een brug gemaakt van ‘oud’ naar ‘nieuw’ onder het genot van boeiende dialogen met een diversiteit aan stakeholders. Hoe denk je over de thema’s in het nu? Waar ben je tegenaan gelopen en wat zou jij veranderen als je de kans kreeg? Vervolgens werd de vertaalslag gemaakt naar de voorlopige thema’s die door de directeuren omarmd waren en waar zij onderzoek naar gingen doen in groepen. Natuurlijk waren er die dag ook kinderen aanwezig. Zij vertaalden de thema’s (internationalisering, duurzaamheid, van EGO naar ECO, identiteit, leiderschap, informatietechnologie en toekomstgericht leren & ontwikkelen) naar hun dagelijkse leven en gaven ons als volwassenen voer tot nadenken mee. Het werd een bijeenkomst vol energie, inspiratie en input, maar hoe moesten al deze data nu verwerkt gaan worden?
De gouden zet
Gelukkig hadden we in dit proces een externe ondersteuner die de sessie mee voorbereidde maar ook van een afstand naar de data kon kijken. Dat voorkomt het ontwikkelen van te grote blinde vlekken en bleek een gouden zet in dit proces. En de vaste structuur van bevragen bleek goud waard. Na alle input is op een overzichtelijke manier de data bijeengebracht waarna de directeuren tussentijds nog in gesprek gingen op hun school over een van de thema’s. Ook voerden zij nog een interview over dit thema met een onafhankelijke externe deskundige op een bepaald thema. Deze sessie bleek erg waardevol te zijn en werd erg gewaardeerd. Dit gesprek zorgde namelijk voor nieuwe inzichten en energie die aan alle data werden toegevoegd. Vervolgens zijn de directeuren in een vervolgsessie de data gaan trechteren en gaven zij zaken op hoofdlijnen mee om richting het schrijfproces te kunnen gaan. Dat deden we ook met onze stakeholders. Zij gaven ons aanvullende tips en denkrichtingen mee die net weer anders waren. Omdat de thema’s zoveel samenhang met elkaar vertonen, hebben we gekozen voor een holistische aanpak, want alle zaken konden niet los van elkaar worden gezien. Kortom, een uitdagende opdracht om te komen tot een eerste conceptversie.
Het Koersplan
De eerste versie van het Koersplan werd kritisch bekeken door de directeuren en versie twee kon besproken worden met de stakeholders. Helaas zorgde de coronacrisis ervoor dat dit niet live kon. Na een paar weken van wachten, hebben we besloten om een gericht feedbackformulier mee te sturen om zo aan de voorkant de verwachtingen te managen. Het is immers vervelend als je input geeft die niet verwerkt wordt. Alle veranderingen in de verschillende versies waren zichtbaar voor de lezer en er was sprake van congruentie en in maart stemde het directieoverleg in met het nieuwe Koersplan. Na de bespreking met de raad van toezicht en de GMR was er nog een kleine aanpassing en het nieuwe Koersplan van SALTO is nu een feit! Het betreft nog de kale tekst en we realiseren ons als geen ander dat de implementatie nu pas begint. We denken na over het concept dat we de komende jaren willen gaan gebruiken en welk beeld daarbij past. Steeds leggen we daarbij de verbinding tussen wat ‘was’ en wat ‘komen gaat’. Met een groep ambassadeurs binnen de organisatie gaan we ervoor zorgen dat het Koersplan zowel tussen de oren komt te zitten als in de harten. Daarnaast zal de vertaalslag gemaakt worden naar de schoolplannen. Het alignment in de organisatie krijgt nu de aandacht. We kijken terug op een zorgvuldig en rijk proces waarin we de kwaliteiten binnen SALTO breed hebben ingezet en dat door ieder gremium binnen SALTO zo wordt gevoeld en wat echt van ‘ons’ is. Dat ademt de tekst ook uit. Wij zijn immers samen SALTO!
Doorpraten en verbinden? Neem gerust contact op. #SamenSALTO
(Reacties worden doorgestuurd naar Angela Horsten)
