De nieuwe Wet verplichte ggz (Wvggz) is begin dit jaar van kracht geworden. Deze wet maakt het mogelijk om verplichte zorg op maat te leveren. Dit houdt onder andere in dat het houden van toezicht of het toedienen van verplichte medicatie voortaan poliklinisch of zelfs bij iemand thuis gedaan kan worden. Ook hebben familieleden meer inspraak. Dit is anders bij de oude wet BOZ, waar dit niet mogelijk was.
In praktijk blijkt dat het implementeren van de Wvggz moeizaam verloopt, en zelfs dreigt uit te draaien op een bureaucratische nachtmerrie. Veel betrokkenen klagen over onduidelijkheid, rolverwarring en een moeizame besluitvorming. Niet iedereen beschikt over dezelfde relevante kennis of ‘spreekt dezelfde taal’. Een onafhankelijke reviewgroep stelt dat dit echter wel verwacht wordt.
Moeizaam
Deze uitgangspunten lijken vrij klip en klaar. De invoering van de wet blijkt echter bijzonder moeizaam, zo blijkt uit het Gatewat Reviewrapport Programma Wvggz. ‘De voortgang gaat nog te langzaam en er zijn nog te veel onzekerheden. Met name de ‘stroperigheid’ van de overlegstructuur, de trage besluitvorming en de onduidelijkheid over planningen en resultaten worden als een hindernis ervaren’, aldus de reviewgroep.
Stroperige overlegstructuur
Rond de invoering van de Wvggz worden 14(!) verschillende overleggen gevoerd. Illustratief voor de stroperigheid, aldus de reviewgroep. Onder andere het ministerie van VWS, het ministerie van Justitie & Veiligheid, Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), het Openbaar Ministerie, gemeenten, politie en beroeps-, branche-, en patiëntenorganisaties uit de GGZ nemen deel aan deze gesprekken. De reviewcommissie stelt dat ‘de deelnemers van de overleggen elkaars taal niet spreken en ieder overleg zijn eigen agenda en werkwijze hanteert’.
Gebrekkige communicatie
Tijdens deze overleggen komt het vaak voor dat verkeerde mensen op de verkeerde plaats zitten, dit zorgt voor gebrekkige communicatie. ‘In veel overleggen zitten mensen die niet per se verstand hebben van de onderwerpen die ter tafel komen. Dan heb je risico op onderbenutting van expertises en kans dat het werk achteraf nog een keer gedaan moet worden. Iedereen moet over alles mee kunnen praten. Dit is ondoorzichtig, inefficiënt en tijdrovend’, aldus de reviewgroep.
IT-systeem goed voorbeeld
Het invoeren van een ondersteunend IT-systeem wordt volgens alle partijen als cruciaal beschouwd voor het succesvol implementeren van de Wvggz. In de praktijk blijkt dit echter erg lastig en een goed voorbeeld van ‘de verkeerde mensen op de verkeerde plek’. ‘ICT-vraagstukken liggen vaak ter besluitvorming bij mensen die onvoldoende kennis hebben om daar een oordeel over te vormen. Goede leveranciers worden zo niet of nauwelijks gehoord. Zo kan het voorkomen dat een inhoudelijk technische discussie over van alles gaat, behalve technische overwegingen.
Twijfel
Op basis van al deze benoemde zaken twijfelt de reviewgroep of de implementatie vóór 1 januari 2021 afgerond zal zijn. Deze twijfel komt mede doordat de politiek nog aan de wet sleutelt middels reparatievoorstellen. ‘Deze eventuele aanpassingen gaan ook weer van invloed zijn op de invoering van de ICT- en informatiesystemen’, stelt de reviewgroep.
Geen aanleiding om te stoppen
De reviewgroep zegt echter geen aanleiding te zien om het programma Wvggz stop te zetten. Wel pleit zij voor een doorstart met minder overleg en meer regie. Hierbij is het van belang vooruit te kijken en geen energie te verspillen aan onvrede over de huidige gang van zaken. ‘Juist nieuw élan in het programma brengen om de implementatie van de wet nu binnen afzienbare tijd voor elkaar te krijgen met een sterke regie op voortgang en aangepaste spelregels’ is het devies.
Staatssecretaris Blokhuis zegt positief gestemd te zijn: ‘stevige maatregelen zijn nodig om de implementatieopgave, met name op het gebied van de informatievoorziening, te kunnen realiseren. Juist ook omdat uit het rapport blijkt dat er grote motivatie is bij de ketenpartners om de resterende implementatieopgave samen tot een goed einde te brengen’.
Bron: Skipr
