Het recent verschenen rapport van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) concludeert dat de de wachttijden in de medisch-specialistische zorg zijn toegenomen. Bij maar liefst 8 specialismen overschrijdt de gemiddelde wachttijd van de polikliniek de norm.
Oorzaak?
Het onderzoek heeft als doel inzicht te bieden in waar de wachttijden overschreden worden, wat de oorzaken hiervan zijn en in hoeverre dit nadelige gevolgen kan hebben voor patiënten. Het blijkt dat diverse factoren een rol spelen, zoals bijvoorbeeld:
• Het feit dat er te weinig sprake is van een gezamelijke aanpak van de wachttijden.
• De drukte op de SEH en schotten in de bekosting, welke ervoor zorgen dat men problemen overvindt bij het aanpakken van knelpunten.
• Krapte op de arbeidsmarkt, seizoentrends (waardoor wachttijden aan het einde van het jaar oplopen) en onvoldoende afstemming rond de afbouw van capaciteit.
• Het feit dat de registratie van de wachttijden niet altijd juist en volledig is.
• Dit is slechts een greep uit de 'issues' die een rol spelen bij de toename van de wachttijden. De diversiteit aan factoren maakt het volgens de NZa lastig een eenduidige verklaring te geven en daarmee ook tot één oplossing te komen voor alle problematiek. Wel laat het onderzoek zien dat niet elke overschrijding van de norm direct negatieve gevolgen heeft voor de patiënt.
Aanpak
Met de diversiteit aan oorzaken in het achterhoofd ziet de NZa een oplossing in een integraal plan o.b.v. vier punten waarop actie moet worden ondernomen.
1. Informeren van burgers
Burgers moeten actief worden gewezen op hun rechten en mogelijkheden. Daarom verwacht het NZa van zorgaanbieders dat zij hun patiënten informeren over de mogelijkheden wanneer verwacht wordt dat bij het inplannen van een afspraak de norm voor de wachttijden wordt overschreden. Tevens wordt van zorgverzekeraars verwacht dat de ze mogelijkheden van zorgbemiddeling actief onder de aandacht brengen.
2. Registratie van de wachttijden
Om zicht te krijgen op het feit óf en waar er sprake is van problematische wachttijden is het noodzakelijk dat er volledige en accurate informatie over de actuele wachttijden beschikbaar is bij de zorgaanbieder.
3. Maken van de juiste afspraken
Momenteel wordt er door zorgaanbieders en zorgverzekeraars voornamelijk naar elkaar gewezen i.p.v. dat ze de wachttijden gezamenlijk aanpakken. Hierdoor is het volgens de NZa noodzakelijk dat er duidelijke afspraken gemaakt worden over het terugdringen van en omgaan met de wachttijden.
4. Substitutie en verkeerde beddenproblematiek
Subsitutie van zorg naar de eerste lijn of naar ZBC's ziet de NZa als een belangrijke optie die kan bijdragen aan het terugdringen/voorkomen van lange wachttijden.
Tot slot
Uiteraard zijn knelpunten op de arbeidsmarkt complex en niet eenvoudig op te lossen. Deze vergen daarom ook de inzet van andere partijen dan alleen zorgaanbieders en zorgverzekaars. Stijgende wachttijden zijn echter altijd onwenselijk voor de patiënt, aangezien deze het recht heeft om tijdig passende zorg te ontvangen. Het is dus belangrijk dat bovenstaande stappen worden ondernomen.
Bron: Rijksoverheid
